 |
Popiersie Marka Hłaski w Kielcach.
[autor zdjęcia: P. Cieśla, licencja: freeware] |
Mimo, iż niniejszy blog poświęcam poetom wyklętym postanowiłem nie pomijać w nim postaci jednego
z najwybitniejszych ale i najbardziej kontrowersyjnych współczesnych
prozaików - Marka Hłaski, zaliczanego do grona "kaskaderów literatury".
Marek Hłasko urodził się w 1934 r. w Warszawie. Nie ukończył nawet technikum,
gdy zaczął pracować jako kierowca ciężarówki. Od 1951 był korespondentem
terenowym Trybuny Ludu. Debiutował w prasie opowiadaniem Baza sokołowska (1954). Szeroki rozgłos przyniósł mu zbiór opowiadań Pierwszy krok w chmurach (1956).
Zdobył rozgłos i popularność dzięki
nietypowemu stylowi twórczości, a także niekonwencjonalnemu zachowaniu
(szczególnie ubiorowi). Był legendarną postacią młodego pokolenia,
symbolem nonkonformizmu. Potężnie zbudowany, w istocie nadwrażliwy,
niepewny, ze skłonnością do depresji. Inklinacja do awantur
kontrastowała w nim z faktem, że znajomi wypowiadali się o nim wyjątkowo
ciepło. życiu osobistym upodabniał się do bohaterów swych utworów,
romantycznych, twardych outsiderów, którzy stali się dla jego pokolenia
symbolami rozczarowania rzeczywistością lat 50. Jego proza stała się
wyrazem sprzeciwu wobec schematyzmu i zakłamania literatury
socrealistycznej. Opowiadał o buncie natury moralnej. Znakomicie
opisywał środowisko społecznych nizin, w którym panuje beznadzieja i
cynizm. Jego bohaterowie żyją marzeniami o zmianie, ale marzenia te
zawsze okazują się płonne. W 1958 wyjechał na stypendium na Zachód i
poprosił z powodu nagonki politycznej przeciwko niemu w kraju o azyl
polityczny w Berlinie Zachodnim. Zmarł tragicznie w Wiesbaden.
Jego
twórczość w pierwszym okresie była uważana za wyraz sprzeciwu wobec
jałowości i schematyzmu literatury okresu stalinowskiego , np.
opowiadanie Ósmy dzień tygodnia. Duży rozgłos przyniosły mu wspomnienia Piękni dwudziestoletni, a także powieści (Sonata marymoncka , Sowa, córka piekarza). Dał się poznać jako współscenarzysta filmowy (Pętla, Baza ludzi umarłych).