Poeci wyklęci, także poeci przeklęci (z fr.
poètes maudits) - termin będący określeniem grupy poetów, którzy stali
się udziałem licznych skandali obyczajowych, ich twórczość literacka spotykała
się zwykle z odrzuceniem współczesnych, po śmierci autorów stając się
przedmiotem kultu.
Poeta wyklęty to poeta zbuntowany przeciw społeczeństwu, outsider
przekraczający normy obyczajowe. Typowe elementy biografii poety wyklętego to
nadużywanie bądź uzależnienie od alkoholu lub narkotyków, obłęd, popadanie w
konflikty z prawem, wczesna, często samobójcza
śmierć. Za pierwowzór poety wyklętego uznaje się francuskiego średniowiecznego
poetę Francoise Villona, który prowadził awanturniczy tryb
życia. Chociaż Villon uzyskał wykształcenie na Sorbonie, to
wybrał życie przestępcy.
W literaturze po raz pierwszy termin ten ukazał się w sztuce Alfreda de Vigny'ego Stello (1832). Rozpowszechniony został jednak przez Paula Verleaina, który użył go w swojej książce Les poètes maudits (wyd.
1884) do określenia sześciu współczesnych mu poetów (w tym siebie). Poètes
maudits według Verlaine'a to: Tristan Corbiere, Arthur Rimbaud, Stéphane Mallarmé, Marceline Desbordes-Valmore, Villiers de l'Isle-Adam i Pauvre Lelian (anagram imienia i
nazwiska Paula Verlaine'a).
We Francji do poetów wyklętych zalicza się tradycyjnie: Charlesa Baudelaire'a, Arthura
Rimbaud, Paula Verlaine'a, czasem również Stéphane Mallarmé, Comte de Lautréamonta i Maxa Jacoba.
W literaturze amerykańskiej są to: Edgar
Allan Poe, Sylvia Plath i Jim
Morrison;
w literaturze angielskiej - William Blake i John Keats;
w literaturze rosyjskiej - Aleksandr
Błok, a w literaturze polskiej: Andrzej
Bursa, Edward Stachura, Kazimierz
Ratoń, Rafał Wojaczek, Stanisław Przybyszewski i Andrzej Babiński.
za: Słownik encyklopedyczny. Język polski., pod. red. G. Plater, Wrocław 2000, wikipedia.org
za: Słownik encyklopedyczny. Język polski., pod. red. G. Plater, Wrocław 2000, wikipedia.org
